Caretta Caretta

>Caretta caretta: On ayaklari palet seklini almistir,ayaklarin dis tarafinda iki tirnak bulunmaktadir.On ayaklar arka ayaklardan daha buyuktur.Kabuklarin arkasi kalp seklindedir,kabuk acik renkli sirt kirmizi ve kahverengidir.Buyuklukleri 1 m ' dir. 40-150 kg agirliginda olabilirler. Caretta mydas: On ayaklarinda bir tirnak bulunur.Kabuklari daha koyu kahverengidir. Yaklasik 1.40 m 'dirler. 30-100 kg agirliktadirlar. Yapilan bilimsel arastirmalar, Caretta caretta turunun Turkiye’deki 20 kumsala yilda ortalama 1267 yuva yaptigini gosteriyor. Arastirmalarin sonuclarina gore Turkiye, Akdeniz’deki Caretta caretta nufusunun hemen hemen %25’ini olusturuyor. Akdeniz'de varligi bilinen 5 deniz kaplumbagasi turunden Caretta caretta (iribas deniz kaplumbagasi) ve Chelonia mydas (yesil deniz kaplumbagasi), Turkiye sahillerini uremek amaciyla ziyaret eden iki deniz kaplumbagasi turudur. Mayis-Eylul aylari, bu kaplumbagalarin ureme sezonudur. Koruma Statusu Uluslararasi Dogal Hayati Koruma Birligi (IUCN) tarafindan Turkiye�de yuvalayan Caretta caretta tehdit altinda, Chelonia mydas ise nesli tehlike altinda olan turler arasinda gosterilmistir. Deniz kaplumbagalari Barcelona, Bern, CITES gibi uluslararasi antlasmalarla koruma altina alinmis olsa da, korunmasinda uygulanan tedbirler yeterli olmayabilmektedir. Deniz kaplumbagalarinin neslini devam ettirebilmesi icin, butun yuvalama, beslenme, goc ve kislama habitatlarinda biyolojik verilere dayali korumalarin uygulanmasi zorunlu hale gelmistir. Koruma icin farkli bolgelerde, farkli koruma ve yonetim alternatifleri uygulanmaktadir. Planlarin, o bolgede deniz kaplumbagalarinin neslini tehdit eden faktorler cercevesinde duzenlenmesi gerekmektedir. Mevcut Tehditler Turkiye�nin Akdeniz sahillerindeki deniz kaplumbagalarinin neslini tehdit eden faktorler, dogal predasyon ve insan kaynakli etkenler olarak iki grupta degerlendirilebilir. Bolgelere gore farklilasan bu etkenlerden insan faktorlu olanlari; rekreasyon aktiviteleri, yapilasma, yapay isik kaynaklari, yasa disi kum alimi, kumsal trafigi, endustriyel ve tarim aktiviteleri, balikcilik faaliyetleri gibi genis bir yelpazeye yayilmaktadir. Turkiye'deki Onemli Yuvalama Alanlari Deniz kaplumbagalari icin Ekincik'ten Samandag�a kadar bilinen 17 ureme kumsalindan Dalyan, Belek, Kumluca, Kizilot ve Anamur kumsallari Caretta caretta, Akyatan ve Kazanli kumsallari da Chelonia mydas icin en onemli yuvalama alanlari olarak bildirilmektedir. Turkiye kiyilarinda yuvalanan iki deniz kaplumbagasi Chelonia mydas ve Caretta Caretta’dir. Chelonia mydas’in yayilis alani genel olarak Dogu Akdeniz’deki birkac kumsalla sinirlidir(Kazanli, Akyatan, Samandagi). Caretta Caretta ise diger kumsallarin hemen hemen hepsinde yaygindir. Taraf oldugumuz uluslararasi BERN Sozlesmesi ( Avrupa’nin Yaban Hayati ve Yasam Ortamlarinin Korunmasi) geregi ulkemiz Akdeniz sahillerinde 17 alan nesli tehlikeye dusmus Deniz Kaplumbagalari (C. caretta, C.mydas) yasama ve ureme alani olarak tespit ve ilan edilmistir. Bu alanlar Kaplumbaga Izleme ve Degerlendirme Komisyonunca izlenerek ve incelenerek, ilgili kurum ve kuruluslarin isbirligi ile soz konusu alanlara koruma statusu (Ozel Cevre Koruma Alani, Dogal Sit) kazandirilmakta ve ayrica Cevre Duzeni Planlarina isletilmektedir. Deniz Kaplumbagalari ve yasam alanlarinin, her turlu tehdit ve tehlikeye karsi korunmasini teminen olusturulan alanlarin isimleri soyledir: * Dalyan * Ekincik * Dalaman * Fethiye * Patara * Kale * Kumluca * Tekirova * Belek * Kizilot * Demirtas * Gazipasa * Anamur * Goksu Deltasi * Kazanli * Akyatan-Agyatan * Samandag Kaplumbagalar mi? Kaplumbaga Urunleri mi? Denizkaplumbagalari dunyamizdan hizla yok olmakta. Oysa yok olan bir hayvan turu bir daha hicbir zaman geri gelmeyecektir. Yok olma sebeplerinden biri de insanlarin kaplumbagalari cesitli amaclarla avlamasindan ileri gelmekte. Bazi kaplumbagalarin kabugundan “bag” denen taraklar, gozluk cerceveleri, dugme vb. yapilmakta. Cok pahali olan bu maddeleri artik insanlarin satmasi da almasi da dogru degildir. Bazi kaplumbagalarin derisinden canta ve pabuc yapilmakta. Bazilarindan ise corba... Kimi yorelerde kaplumbaga kaninin bazi hastaliklara iyi geldigi inanci yayginsa da bunun dogru olmadigi artik anlasilmistir. Unutmayin, siz veya cevrenizdekiler yukarida saydiklarimizi kullaniyorsaniz, bu ender hayvanin yok olmasina sebep oluyorsunuz demektir. Kaplumbaga Avi Cok eskiden beri kiyilarda yasayanlar, ailelerinin beslenmesine katkida bulunmak icin denizkaplumbagalarini avlamislardr. Bazen tek bir balikci bir kaplumbagayi besin olarak kullanmak amaciyla zipkinlamis; bazen de grup halindeki balikcilar, soluk almak icin su yuzune cikan kaplumbaglari aglarla yakalayip yemek uzere koylerine goturmustur. Yillar boyunca denizkaplumbagalarinin bol oldugu zamanlarda bu tip avlanmalarin kaplumbaga sayisini cok az etkiledigi zannediliyordu. Fakat denizkaplumbagasina istek giderek artti. Ya kaplumbaga avlayip satarak ya da kaplumbagadan yapilmis urunler satilarak para kazaniliyordu. Denizkaplumbagasi avlamak kazancli bir is haline gelmisti. Boylece avcilar kaplumbagalari kimi zaman denizde, kimi zaman da yumurtlamaya ciktiklarinda daha yumurtalarini birakamadan yuzlercesine yakalamaya basladilar. Kaplumbagalar giderek azaldilar ve hemen hemen yok oldular. Ulkemizde yasalar butun denizkaplumbagalarini koruma altina almis ve kaplumbaga urunlerinin ticaretini yasaklamistir. Yine de bu yasaklara uymayan kisiler halen aramizda bulunmaktadir. Trolculer ve Kaplumbagalar Dunyanin her yerinde ticari balikci tekneleri denizlerden yiyecek saglar. Bu teknelerin bazilari kiyi sularinda dolasip deniz dibini “Trol” denen buyuk aglarla tarayarak avlanirlar. Deniz dibini tarayarak yapilan bu tarz balikcilik, balik, karides, mercan yuvalarina cok zarar verdigi gibi, ne yazik ki cogu zaman Caretta Caretta cinsi kaplumbagalar da tesadufen bu aglara yakalanmaktadir. Ornegin, bircok kaplumbaga, karides trolculerin buyuk huni seklinde aglarina yakalanip, karideslerle beraber agin icinde surukleniyorlar ve su yuzeyine cikip nefes alamadiklari icin de bogulup oluyor. Boylece az sayida kalan denizkaplumbagalari daha da azaliyor. Bu soruna bir cozum yolu bulunmasi gerekmekte. Amerika Birlesik Devletleri’nin guneydogu kiyilarindaki karides balikcilari bu konuda yardimci olmakta ve sadece karidesi icine alip, kaplumbaganin giremeyecegi sekilde yapilmis yeni aglar yapmaktadirlar. kaynak- Dogal Hayati Koruma Dernegi'nin "Butun Yonleriyle Denizkaplumbagalari"