26 Nisan 2007 Perşembe

Doga [26.08.2006]

>

Yabanarilari sicak cicekleri seviyorlar


Ingiliz bilim adamlarinin arastirmasina gore besin arayisina cikan yabanarilari sicak cicekleri tercih ettikleri gibi, en sessiz bolgeleri seciyorlar. Bu nedenle sunulan besin miktari disinda sicakligin da onemli oldugu sanilmakta. Yabanarilarinin bu davranisi bizim soguk havalarda sicak icecek tercihimizi andirmakta diyor Londra Universitesi’nden Lars Chittka.



Fakat burada ilginc olan yabanarilarinin cicekteki sicakligin rengine gore ayirt edebilmeleri. Chittka ile birlikte calisan bilim adamlari Bombus terrestris turu ariyi mor ve dort pembe cicek turunun uzerine birakmislar.

Tum besin kaynaklari ayni buyuklukteydi, sadece mor olanlari biraz isitilmisti diyen arastirmacilar Nature dergisinde arilardan %50’sinin mor ciceklere konduklarini yaziyorlar. Fakat pembe cicekler isitildiginda arilarin %60’i pembe cicekleri secmisler.

Ancak ayni renkte iki cicegin sicaklik farkini arilar ayirt edememisler. Bilim adamlari bu yuzden cicek renginin sicaklik hakkinda bilgi verdigini tahmin ediyorlar. Bilim adamlari ayrica bitkilerin, tozlasma sansini yukseltmek icin sicakliklarini ayarlayabildiklerini, bazi bitkilerinin sicakligi kendi kendilerine urettiklerini, digerlerinin ise gunes isinlarindan yararlandiklarini soyluyorlar.

Balina Puiji’nin mutlulugu


Beyaz balina Puiji’nin bir oglu oldu. Puiji, Chicago’daki Shedd Akvaryumu’nda yasiyor. Akvaryumun internet sitesindeki bilgilere gore anne ve yavrunun sagligi son derece iyi.



Yedi saatlik dogumun ardindan dunyaya gelen yavru balina 1,50m uzunlugunda ve 57 kilo agirliginda. Balinalar icin gec sayilacak bir yasta (20 yasinda) anne olan Puiji ise 3.20m uzunlugunda ve 680 kilo agirliginda.

Beluga olarak da bilinen beyaz balina, bilimsel adindan (Delphinapterus leucas) anlasildigi gibi yunuslarla akraba. Chicago akvaryumunda dogan yavru gibi tum yavrular yeni dogduklarinda pembe ve kahverenginde isildayan gri renkte oluyorlar.

Buyurken ise koyu griden acik griye ve daha sonra ise mavimsi beyaza donusuyorlar. Bes yasinda eriskinlige ulastiklarinda ise karakteristik beyaz renge burunuyorlar.

Ayrica kucuk kafasina karsin buyuk govdesi de dikkat cekicidir. Beyaz balinalarin alinlarinda melon olarak adlandirilan bir cikinti vardir. Bu cikinti hareketli oldugu icin balinara mimikler kazandirmakta. Bu sekilde sanki guluyormus ya da alnini kiristiriyormus gibi bir ifade beliriyor yuzlerinde.

Kuyruk yuzgeci bulunmayan beyaz balinalar, diger tum balinalarin aksine kafasini cevirmeye ve egmeye izin veren ense kaslarina sahip. Yavas yuzdugu bilinen beyaz balinalar sik sik suyun uzerine cikarlar. Ve cikardiklari farkli seslerle cok iyi iletisim kurduklari bilinmekte.

Kilometrelerce uzaga birakilan yabanarilari eve donus yolunu buluyorlar


Ingiliz bilim adamlari, yuvalarindan 13km uzaga birakilan yabanarilarinin bile eve donus yolunu bulduklarini kanitladilar. Newcastle Universitesi bilim adamlari, arastirma cercevesinde 20.000 yabanarisini tek tek numaraladiktan sonra Newcastle’deki Tyne vadisinde farkli yerlere birakmislar. Bir gun once saat 16.00’da en uzak mesafe olan 13km uzaga birakilan yabanarilari ertesi sabah 9.00’de yeniden "evlerine" donmusler.



Ancak sonuc sadece isci arilar icin gecerli. Kraliceler veya genc kraliceler yuvalarina donemediler diyor bilim adamlari. Deneyler sirasinda Avrupa’nin yer yerinde yaygin olarak gorulen Bombus terrestris yaban arisi (resimdeki ari) kullanilmis. Bilim adamlari elde ettikleri bilgilerle Ingiltere’de tehdit altinda bulunan bocek populasyonunu kurtarmak istiyorlar.

0 yorum: