25 Nisan 2007 Çarşamba

Tropik Genisleme Dunya'yi Collestirir Mi?

>Bilim insanlari, sicakligin ekvatordan kutuplara dogru genisledigini, bu surecin yeryuzundeki tropik kusagi genisleterek gelecek onyillarda collesmeye yol acacagini ongoruyor.


Son 25 yilda tropik bolgenin 2 derece kutuplara dogru buyudugunu dusunuluyor. Bu, yeryuzunde tropik bolgenin 200 kilometre genisledigi anlamina geliyor.


Arastirmayi yuruten University of Washington profesoru John Wallace, kuresel ruzgar yapisinin bu yuzyilda kutuplara dogru 2-3 derece daha kaymasinin Sahra gibi col iklimini birkac yuz kilometre kuzeye cikaracagini ve bunun Avrupa’da collemeye neden olacagini belirtiyor. Arastirmayi yapan bilim insanlari, 1975-2000 arasi atmosferdeki oksijen molekullerinin saldigi mikrodalga radyasyonundan isi analizler yaptI.

Arastirmada atmosferin troposfer tabakasinin her iki yarimkurede 30’uncu enlem civarinin son 25 yilda yaklasik 1.5 Fahrenheit isindigi ortaya cikti. Troposfer, yaryuzunden 12 km yukseklige kadar ve hava olaylarinin bircogunun gerceklestigi alan. Atmosferdeki isinma, troposferin genislemesi ve kutuplara dogru buyumesine yol aciyor.

TROPIK ALANLAR 200 KM GENISLEDI

Dunya’da 23.5 derece enlemdeki Oglak ve Yengec donenceleri arasinda kalan alan teorik olarak tropik bolge sayiliyor. Tropik bolgelere daha cok Gunes isini dusuyor, daha zengin bir bitki ortusu ve hayvan cesitliligine sahip oluyor. [b]Arastirma son 25 yilda tropik bolgenin 2 derece kutuplara dogru buyudugunu savunuyor.[/B] Bu surec, yeryuzunde tropik bolgenin 200 kilometre genisledigi anlamina geliyor.

AKDENIZ DE ETKILENECEK

Iklimbilimciler tropik bolgenin genislemesini insanlarin yasadigi enlemlerde collesmeye neden olabilecegini ve bunun da kuresel bir cevre sorunu olduguna dikkat cekiyor. Arastirmacilar, tropik genislemenin ayrica ABD’nin guneyi ve Akdeniz Havzasi’nda subtropikal etkiyi artirarak kurakligi tetikleyecegini tahmin ediyor.

Bilim insanlari tropik genislemenin dogal kosullardan mi yoksa kuresel isinmadan mi kaynaklandigini tam olarak aciklayamiyor. Ozon tabakasinda biriken kirletici gazlarin isiyi saklamis olabilecegi belirtiliyor. Arastirma Science dergisinde yayimlandi.

TROPIK ORMANLAR TEHLIKEDE

Ote yandan, Uluslararasi Tropikal Ormanlar Orgutu ’nun yayimladigi rapor, her yil yaklasik 14 milyon hektar tropikal ormanin kayboldugu savunuyor. Orgut baskani Manoel Sobral Filho, tropikal ormanlarin yarisinin 50 yilda kaybolma tehlikesi yasadigini ifade etti. Filho, orman alanlarinin yakilmasinin, biyolojik cesitlilik icin tehlike olusturdugunu ayrica atmosfere yayilan karbondioksit gazinin %20’sinin de ormanlarin yakilmasi sonucunda olustugunu soyledi.

Raporda, orman kaybinin ozellikle Endonezya, Fildisi Sahili, Liberya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Filipinler ve Nijerya’da endise verici oldugu uyarisinda bulunuyor.

0 yorum: