25 Nisan 2007 Çarşamba

Dunya Cevre Gunu'nde Col Uyarisi

>Birlesmis Milletler Cevre Programi`nin (UNEP) Collerin Kuresel Gorunumu ismiyle hazirladigi rapor Dunya Cevre Gunu dolayisiyla hazirlandi. Raporda yeryuzunun yaklasik 33.7 milyon kilometrekaresinin bugun col sayildigi ve 500 milyon kisinin yasadigi bolgelerdeki ozel bitki ile hayvan turlerinin yok olma tehlikesiyle karsi karsiya oldugu belirtiliyor.

Kuresel Isinmanin Otesinde

UNEP`ten Andrew Warren, iklim degisiklikleri, yeralti sularinin asiri tuketimi, tuz oraninin artmasi ve faunanin yok olmasiyla collerin de daha once gorulmemis olcude tehdit altina girdigine dikkati cekiyor.
Rapora gore, collerde ortalama sicaklik 1976-2000 yillari arasinda 0.5-2 santigrat derece artti. Ayni zaman diliminde diger bolgelerdeki sicaklik artisi ise 0.5 dereceydi. Bu gidisle coller 2100`e kadar 5-7 derece daha isinacak.

Daha Da Kuruyabilir...

Gozlemlenen 12 col bolgesinin neredeyse tamami gelecekte daha kuru yerler haline gelecek. Guney Amerika`da su tutarak col alanlari koruyan buzullarin erimesi ise daha buyuk bir problem.
Nehir yataklarinin kurumasi, uygun sekilde yapilmayan sulama faaliyetleri ve nufus artisi, su sikintisini daha da artiracak. Yol insaatlari, kirlilik, turizm ve avcilik da faunayi tehdit ediyor.

Tum Dunyaya Elektrik

Oysa coller ruzgar ve gunes enerjisi uretimi amaciyla da kullanilabilir. Uzmanlar, Sahra Colu`ne kurulacak 800 kilometrekarerlik bir gunes panelinden, dunyanin ihtiyaci olan tum elektrik enerjisinin saglanabilecegini belirtiyor.

Ayrica collerde yetisen bazi ozel bitkilerden ilac uretiminde yararlanilabiliyor, ancak bu gibi ayrintilara yeterince onem verilmiyor.

50 Yil Sonra Yok Olabilir

Degisen dunyanin baskisina maruz kalan coller, aslinda biyolojik, kulturel ve ekonomik bakimdan yasayan bolgeler. Ozellikle ABD ve Arabistan Yarimadasi`nda her yil daha fazla insan collerde yasamayi tercih ediyor.

Collere yapilan sehirler ve su kaynaklarinin getirilmesi bu ozel alanlarin kalbine bicak gibi saplaniyor. Collerdeki daglik bolgelerin vahsi sakinleri ve ekosistemleri de acil onlem alinmazsa 50 yil icinde yok olacak.

0 yorum: