Cozulme--Alpler Baski Altinda

> Avrupa'nin kis eglence parkinda, yakin donemlerde yasanan erime nedeniyle kayak merkezi sahipleri "sentetik battaniyeler" ile erimeyi yavaslatmaya calisiyor. Ve kis sporlari merkezi Alpler, kelimenin tam anlamiyla isiniyor... Kis Olimpiyatlari bu ay Torino (Italya) yakinlarindaki siradaglarda gerceklesecek; televizyonlar, bildik Alp temalarini yeniden gosterecek -sarki soyleyen Heidi, delikli peynir- ve doganin h�l� gorkemli ve buyuk oranda bozulmamis oldugu goruntulere odaklanacak. Bu bir yanilsama. Avrupa'nin kalbinde uzanan Alpler yuzyillardir yogun bir bicimde kullaniliyor ve gunumuzde dahi 191.000 kilometre karelik bir yuzolcumunun sadece yuzde 17'si park olarak korunuyor. Kullanilabilir alani o kadar sinirli ki ortalama bir Alp vadisinde her sektorden ne ararsaniz var: Fabrikalar, demiryollari, oteller, evler, kiliseler, telesiyejler, ciftlikler, otoparklar, kereste depolari, magazalar, restoranlar ve butikler; hepsi yollarin olusturdugu, bolgeyi adeta istila eden beton parabollerle birbirine baglanmis. Alpler televizyonda bos gorunse de, burada, ucte ikisi kentsel alanlar ve bir bolumu de nufus yogunlugu Hollanda'ninkinden fazla olan bolgelerde olmak uzere, yaklasik 14 milyon insan yasiyor. Ama duygusal kliselerden vazgecmek zor ve insanlar neredeyse icgudusel olarak kereste fabrikalarini, insaat vinclerini ve elektrik tellerini gormezden geliyor. CIPRA'nin (Alpler'in Korunmasi icin Uluslararasi Komisyon) baskani Andreas Goetz bunun farkinda. Isvicre'de, gunes enerjisiyle isinan evinde biraz alayli bir sekilde, "Bircok insan Alpler'e, halinden memnun, pipo icen yasli, sakalli adami arayarak geliyor," dedi bana. "Bizler cikolatalarimizi ve peynirlerimizi uretiyoruz ve her zaman mutluyuz." Bu yasli adam gunumuzde hicbir yerde gorulmuyor ama ileride Hans Gisler bu adama donusebilir. Bu genc Isvicreli heykeltiras sansini vadinin 16 kilometre asagisinda kucuk, zengin bir kasaba olan Altdorf'ta aramak icin bes yil once ucra dag koyu Riemenstalden'daki ciftligini terk etmis. Simdi orada ekmegini el becerisiyle ahsap ve metalden cikariyor... By Enterberk33