Buzullar sanilandan daha hizli eriyor..(18.02.2006)

>Milliyet Gronland buzulundan Atlantik okyanusuna dokulen buz miktarinin son bes yilda hemen hemen iki katina ciktigi, bu durumun okyanuslarin seviyesinin ongorulenden daha hizli yukselmesine yol acacagini dusundurdugu bildirildi. ABD'deki Kansas Universitesi ile NASA "Jet Propulsion Laboratory" tarafindan yapilan ve Amerikan Bilimsel Gelisme Birligi'nin (AAAS) St Louis'teki konferansinda sunulan arastirmaya katilanlardan buzulbilimci Eric Rignot, buzullarin buzlarini okyanusa dokme seklinin, bir ic buzulun iklim degisikliklerine bagli olarak nasil degisim gecirdigini anlamak icin cok onemli bir faktor oldugunu belirtti. Rignot, Gronland ic buzulunun azalmasi ve dunya capinda okyanuslarin seviyesinin yukselmesine etkisi konusunda tahminlerde bulunmak icin su anda kullanilan modellerin buz kutlelerinin denize dusme hizini hesaba katmadigini kaydetti. Arastirmacilar, 1,7 milyon kilometrekare yuzeyi ve uc kilometrelik kalinligiyla Gronland buzulunun tamamen erimesi durumunda okyanus sularinin yaklasik yedi metre yukselmesine neden olacagi ve yogun nufuslu kiyi bolgelerinin buyuk bolumunun sular altinda kalacagi tahmininde bulunuyorlar. Arastirmacilarin uydu yoluyla yaptigi hesaplamalara gore, Gronland buzulunun erimesi dunya capindaki okyanus sularinin yilda yarim milimetre yukselmesine neden oluyor. Arastirmacilar ayrica, okyanusa dusen buzlar yuzunden kaybedilen buz kutlesinin 1996'da 90 kilometrekupten, 2005'de 224 kilometrekupe yukseldigini belirtti. Arastirmacilar, son 20 yilda Gronland'in guneydogu kesiminde hava sicakliginin uc derece yukseldigini de kaydetti. Uydu gozlemlerinden edinilen bilgilerde ayrica, Gronland'in iki buyuk buzulu olan Kangerdlugssaq ve Ilulissat'dan her birinin, 1960'li yillara gore, 14 ve 11 kilometre kadar azaldigi ortaya cikti.