24 Nisan 2007 Salı

Kilimanjaro Karlari Nil’e Karisacak

>


Uzmanlar, kuresel isinma nedeniyle Afrika’da ekvator bolgesindeki karli zirvelerin 20 yil icinde eriyecegi uyarisi yapti.

NEW YORK - Kongo ile Uganda sinirindaki Rvenzori Daglari, esi bulunmaz bir bitki ve hayvan hazinesine evsahipligi yapiyor. Bu daglar, dunyada kalan dort tropik buzullarindan biri. Ancak 20 yila kadar tum buzullar Nil Nehri’ne karisacak. Bilim ekibi ayrica 1960’lardan bu yana yukselen sicakliklara karsin buharlasmada bir degisiklik olmadigini gosterdi.


Rvenzori Daglari'nin en yukseklerinden Stanley Tepesi; Afrika'nin sicagina inat yuzyillardir duran kar ortusu, kuresel isinma nedeniyle 20 yila kadar sonsuza dek yok olacak.


Ingiltere’den University College London ve Uganda’dan Makerere University uzmanlarinin yaptigi arastirmaya gore, Afrika’da yuzyil once 6.5 kilometre kare olan buzul alandan kuresel isinma nedeniyle geriye sadece 1 kilometre kare kaldi. Buzullar, her yil 10 metre cekiliyor; bilim insanlari buzul bolgenin 1987-2003 arasinda yari yariya eridigini ortaya cikardi.


Ernest Hemingway'in unlu oykulerine konu olan Kilimanjaro'nun karlari eriyecek.


Bilim insanlari, Rvenzori tepelerindeki buzullarin 20 yil icinde eriyebilecegini tahmin ediyor. Arastirma ekibinin basi University College London profesoru Richard Taylor makalesinde soyle yaziyor, “Tropik buzullarin erimesi kuresel isinmanin yeryuzundeki etkileriyle ilgili bir mesaj veriyor, insanlik bunu gormeli. Kuresel isinmanin gercek olup olmadigi hakkinda bilim dunyasinda bir tartismadir gidiyor, iste yukselen sicakliklar Afrika’daki zirve buzullarini, unlu Kilimanjaro Tepesi dahil, eritiyor.”

IRONIK AMA ACI, AFRIKA ISINMANIN ESAS KURBANI
Sanayi alaninda cok gelismedigi icin kuresel isinma nedeni karbon diyoksit gazini en az salan kita olmasina karsin, kuresel isinmadan en cok Afrika etkilenecek.


Buzullarin erimesi ayrica, buzularin kutsalligina dair inanislari olan bolgedeki yerlililerin inanclarini sarsacak. Daha da kotusu, yukselen sicakliklar sineklerin daha genis alanlara yayilmasina neden olacak, bu da bolgedeki sitma vakalarinin da artmasina yol acacak. Afrika toplumlari, 1970’lerden bu yana bir nebze kontrol altina alinan sitmanin yeniden kitlesel bir problem haline gelmesinden olumsuz etkilenecek.

Kaynak: Geophysical Research Letters dergisi.

0 yorum: