Kara Altin Hangi Ulke Topraklarinda

>Uzmanlar dunya ekonomisinin son 15 yilda artan tuketimle petrolun rezervlerinin zirve noktasina yaklastigini vurguluyor. Dunya rezervlerinin kuresel dagilimi ve hangi ulkede ne kadar petrol var? Dunyanin en buyuk petrol tuketicisi olan ABD endustrisi ve gunluk yasamini surdurmek icin, yilda 7.5 milyar varil petrol harciyor ve bunun yarisini ithal ediyor. Kuresel petrol rezervi olan 1.3 trilyon varilin sadece yuzde 1.4’u ABD’de, superguc bu rakamla dunyanin 14’uncu buyuk ureticisi. Iran ile ABD arasindaki kriz gerginlesirten ham petrol fiyatlarinin yukselmesi Dunya’yi telaslandiriyor. Bilinen petrol rezervlerinin yuzde 81’i sadece 10 ulkede bulunuyor, petrolun orantisiz dagilimi fiyatinin da yuksek olmasina el veriyor, zira uretici ulkeler arasinda rekabet yasanmiyor. Fiyat artisi da krizleri beraberinde getiriyor; kuresel ekonominin petrole bagimliligi surdukce, kara altin icin gerginlikler ve savaslar devam edecek. Bilim insanlari dunya ekonomisinin son 15 yilda artan tuketimle petrolun rezervlerinin zirve noktasina yaklastigini vurguluyor. Yakin bir zamanda gerilemeye gececek olan petrolun yeni yataklari araniyor ancak bunlarin ne kadar yetecegi de belirsiz. Iste CIA Dunya Almanagi’na gore, kuresel petrol rezervleri dagilimi. Nijerya Afrika’nin en sert rejimlerinden biri olan Nijerya’da dunya rezervinin yuzde 2.5’i bulunuyor. Musluman ve Hiristiyan unsurlar arasinda surekli gerginlik yasanan bu ulkede meydana gelen son kriz, petrol fiyatlarinin firlamasina neden olmustu. Libya ABD’nin kuresel dusman ilan ettigi Kaddafi’nin yonettigi Libya’da dunya rezervinin yuzde 3’u bulunuyor. Rusya ABD’nin eski hasmi Rusya, dunya rezervinin yuzde 5’ine sahip. Rusya dusuk rezerve karsin verimli bir uretimle net ihracat gelirinde Suudi Arabistan’in ardindan ikinci sirada. Petrol gelirleri sayesinde Rusya son iki yilda doviz rezervlerini katladi. Eski superguc halen dunyanin besinci buyuk petrol tuketicisi. Venezuella Baskan Hugo Chavez’in politik durusuyla uluslararasi arenada itibar kazanan Venezuella, dunya rezervinin yuzde 5.6’sina sahip. Ulkenin ihracat gelirinin yuzre 80’i petroldan geliyor. Venezuella ayni zamanda ABD’nin ham petrol ihtiyacinin yuzde 15’ine yakinini karsiliyor, ancak Chavez simdiye dek bunu bir politik koz olarak kullanmadi. Kuveyt ABD’nin 1990’da ugruna Saddam’la savasmayi goze aldigi bu kucuk ulke dunya rezervinin yuzde 7’sine sahip. 1990’dan bu yana Kuveyt hasar gormus petrol altyapisina 5 milyar dolar harcadi. Ulke, ABD’nin en iyi muttefiklerinden. Birlesik Arap Emirlikleri Dunya rezervinin yuzde 7’sine sahip BAE’nin petrolunun 100 yil yetecegi dusunuluyor. Petrolun 30 yil once kesfedilmesine kadar fakir bir ulke olan BAE, simdi Korfez’in en mureffeh ulkelerinden. Irak ABD’nin 2003’te Saddam’i devirmesinden bu yana henuz tam anlamiyla istikrarin saglanamadigi Turkiye’nin guney komsusu dunya rezervinin yuzde 8’ine sahip. Irak rezervlerinin 120 yil boyunca yetmesi bekleniyor. ABD ve Ingiltere simdiden petrol sevkiyatina basladi, yeni kurulan Irak kabinelerinde de petrol bakanligi en cok tartisilan bakanlik oluyor. Iran Nukleer teknoloji gelistirdigi iddiasiyla ABD ile gerginlik yasayan Turkiye’nin bir diger guney komsusu Iran, dunya rezervinin yuzde 10’una sahip. Iran, uygulanan ambargo nedeniyle petrolunu direkt olarak ihrac edemiyor. Kanada Dunya rezervinin yuzde 13’u ABD’nin kuzey komsusu Kanada’nin Kuzey Kutbu’na dek uzayan ‘Kanada’nin Vahsi Batisi’ adi verilen ucsuz bucaksiz topraklarinin altinda yatiyor. Dunyanin ikinci buyuk petrol rezervine sahip bu ulkede kara altin, derinlerde katran benzeri bir madde olan bitumenin icinde bulunuyor. Bu petrolun islenir hale gelmesi icin, cesitli kimyasal islemlerden gecirilmesi gerekiyor. Gelismis bir ulke olan Kanada bunu ustesinden gelecek maddi ve bilimsel guce sahip. Suudi Arabistan Arap Suudi Kralligi dunya rezervinin yuzde 20’siyle acik ara birinci. ABD’nin petrol ihtiyacinin yuzde 11’ini karsilayan Suudi Arabistan ayni zamanda supergucun en yakin muttefiklerinden.