24 Nisan 2007 Salı

Mercan Kayaliklari da Bitti!

>
Bilimadamlari okyanuslarin sicakliginin artmasiyla, dunyanin en nadide mercan kayaliklarininin yok olacagini acikladilar.
Okyanuslardaki isinmanin mercan kayaliklari ve deniz canlilari uzerindeki etkisini incelemek uzere uluslararasi bir ekip tarafindan Seysel Adalari’nda 21 alan ve 50 bin metrekarelik mercan kayaliklarinda 1994 ile 2005 arasinda yapilan arastirma sonuclari dun yayimlandi.

Avustralya ve Seysel Adalari'ndan arastirmacilarin bulundugu ve Ingiltere’deki Newcastle universitesinden Nick Graham baskanligindaki ekibin Amerikan Bilimler Akademisinin yillik dergisinde yayimladiklariarastirma sonuclari, mercan kayaliklarinin buyuk bir bolumuyle deniz canlilarinin bircogunun bir daha ortaya cikmamak uzere yok olabilecegini ortaya koydu. Hint Okyanusu yuzeyindeki sicakligin 1998�de esi benzeri gorulmedik bicimde arttigini saptayan ekibin arastirmasinda, bu sicaklik artisinin cok sayida mercan resifinin yeniden ortaya cikmasini engelleyerek, kisa ve uzun vadede yikici etkileri oldugunun belirlendigi kaydedildi. Incelenen mercan kayaliklarinin buyuk bir bolumunun yok oldugu ya da yosunlarla kaplandigi, mercanlarin yok olmasinin cesitli deniz canlilarini onemli bir barinak ve beslenme kaynagindan mahrum biraktigi belirtilen arastirmada, incelenen bolgedeki mercanlardan geriye 2005 yili itibariyla sadece yuzde 7,5�unun kaldigina dikkat cekildi.

Balik turleri de yok oluyor
Sicaklik artisindan en cok etkilenen bolgede balik turleri cesitliliginin yuzde 50 oraninda azaldigi belirtilen arastirmada, 1998’den hemen sonra kucuk balik turlerinin daha hizli yok oldugu ve bu turlerin azalmasinin besin zinciri uzerinde kalici etkisinin de gorulmeye basladiginin alti cizildi. Arastirmacilar, otobur baliklarin sayisindaki azalmanin da endise verici oldugunu, cunku bu baliklarin mercanlari bogdugu bilinen yosunlari yiyerek, yosun yayilmalarini onlemek gibi onemli bir rolleri bulundugunu belirtiyor.

Bolgede halihazirda 4 balik turunun bir daha ortaya cikmamak uzeresoyunun tukendigine isaret eden arastirmada, 6 balik turunun de yok olma riskiyle karsi karsiya bulundugunu kaydedildi. Nick Graham da aciklamasinda, ‘Belki de bu mercan kayaliklarinin bircogunu kurtarmak icin cok gec, ama bu arastirma, sera etkisi yaratan gazlarin atmosfere salimini ve bu gazlarin gezegenin cok cesitli ekosistemleri uzerindeki etkilerini azaltmanin onemini ortaya koyuyor’ uyarisinda bulundu. Denizin tropikal ormanlari olarak anilan mercan kayaliklari, bircok canliya besin kaynagi ve barinma imkani sunuyor ve boylece biyolojik cesitliligin korunmasina katkida bulunuyor.

0 yorum: