21 Nisan 2007 Cumartesi

Fizik Kurallarini Bilen Kelebekler

>rabbi bilki yarattiklarini goresin

FIZIK KURALLARINI BILEN KELEBEKLER


Kelebeklerin gorunumlerini herkes cok begenir. Renkli kanatlari, zarif ucuslari ile canli birer sus gibi olan bu canlilar, Allah'in bizim icin yarattigi guzelliklerden biridir. Ancak elbette ki kelebeklerin tek ozellikleri suslu dis gorunusleri degildir. Oldukca kisa omurlu olan bu canlilar kimi zaman birer uzman gibi hesaplamalar yaparlar. Ornegin ucmak icin -daha once anlattigimiz guvelerde oldugu gibi- kelebeklerin vucudunun belli bir sicaklikta olmasi gerekmektedir. Bunun icin kelebeklerin neler yaptiklarini birlikte inceleyelim:

Colias kelebegi adi verilen bir tur, vucut sicakligi 28 dereceden dusuk oldugunda ucamaz. Bu durumda kelebek hemen kanatlarini acar ve sirtini Gunes'e donerek gunes isinlarini dik alacak sekilde durur. Kelebek yeterince isinip vucut isisi 40 0C kadar ciktiginda kendi etrafinda 90 derece doner. Boylece gunes isinlarini yatay alir hale gelir. Bu hareket ile gunes isinlarinin isitici etkisi en aza indirilmis olur. Dolayisiyla kelebegin vucut isisi dusmeye baslar.
Ayrica bu cins kelebeklerin kanatlarinda siyah lekecikler bulunur. Bu lekeler de isiyi kelebegin vucudunda toplamaya yarar. Ancak lekelerin bulundugu yer herhangi bir yer degildir. Bunlar vucudun en cok isinmaya ihtiyac duydugu yerlere yakin olarak yerlestirilmistir. Bu tasarim sayesinde kanatlardaki cabuk isinan lekeciklerden diger bolgelere yapilacak olan isi nakli kolaylasir. Cunku isiyi aktarmak icin asilmasi gereken mesafe kisalmistir.

Bir baska kelebek cinsi de vucut isisini artirmak icin benzer bir yontem kullanir. Mercekleri hepiniz bilirsiniz. Kimileri cisimleri buyuk gostermek icin kullanilir, kimileri de kucuk. Ornegin gozluk camlari birer mercektir. Gunes isigina tutulan mercek ise isiyi belli bir noktada toplamaya yarar. Hatta bu yontemle ates yakmak bile mumkundur. Pieris cinsi kelebek ise kanatlarini oyle bir acida ayarlar ki, tipki bir mercekteki gibi tum isinlari vucudunun en cok isinmasi gereken bolgelerinde toplayabilir.

Suphesiz bu kelebekler hayatlarinin hicbir doneminde fizik ya da baska bir konuda egitim almamislardir. Mercegin ne gibi ozelliklerinin oldugunu da bilmezler. Hangi acinin gunes isinlarini daha verimli alacagindan da haberdar degildirler. Kelebeklere en verimli sekilde isinmak icin neler yapmalari gerektigini ilham eden, herseyi koruyan ve gozeten Allah'tir. Allah bir ayetinde soyle buyurmaktadir:
... Allah herseyi gozetleyip denetleyendir. (Ahzab Suresi, 52)

0 yorum: