Antarktika Tufani Yineleyebilir

> Antarktika tufani yineleyebilir Arastirmacilar, 12 milyon yil onceki kuresel isinmanin Antarktika’daki buzul-alti gollerini eritmesinin dev bir sel yarattigini ortaya koydu. Uzmanlara gore, ayni ekolojik felaket tekrarlayabilir. SYRACUSE - Antarktika’nin guneyindeki Victoria Bolgesi’nde 50 kilometre boyunca uzanan kanyonlari inceleyen bilim insanlari, kuresel isinmanin jeolojik etkileriyle ilgili onemli ipuclari cikardi. ABD’nin onemli universitelerinden Syracuse University uzmanlari, bolgedeki kanyonlarin 12 milyon yil once buzul-alti gollerinin eriyerek hizla cekilmesi sonucu olustugunu belirledi. Ani bir sel baskini seklinde gerceklesen bu olusum, geride kanyon formasyonu birakti. Uzmanlara gore, ayni olay bugun de yine benzer kuresel isinmanin etkisiyle gerceklesebilir. Kayalardaki volkanik kulleri inceleyen Syracuse Universitesi jeoloji profesoru Laura Webb, 12 milyon yil once meydana gelen buzul erimesinin son derece hizli ve ani gerceklestigi sonucuna vardi. Webb bu olayin 1 aydan kisa surdugunu, muhtemelen bir iki hafta icinde gerceklestigini belirtiyor. Geology dergisindeki makalesinde sel baskinini dunyanin en buyuk selalelerinden Niagara ile karsilastiran Webb, “Buzul cekilmesinin yarattigi sel Niagara’nin yuzlerce kati bir debiye sahipti” diye yazdi. (Niagara selalelerinin debisi 5,720 m�/s). Buzul erimesine bagli ani olusan sel, gunumuzdeki kuresel isinmanin olasi etkileriyle ilgili soru isaretlerini getiriyor. ANTARKTIKA’NIN DIBINDE BINLERCE GOL Labirentlere benzetilen soz konusu kanyonlar, kilometrelerce orgun bir sekilde uzayan kayalik buzsuz tepelerden olusuyor. Antarktika’yi boydan boya dolanan Transantarktik daglarinin bir parcasi olan kanyonlar, kimi yerde 500 metre derinlige ulasiyor. Uzmanlara gore, bu kanyonlari dolduracak su, ancak dev buzul kutlesi ve buzul-alti gollerinin birlikte erimesiyle mumkun olabilir. Antarktika’da buzul-alti golleri ilk olarak 1960’larda kesfedilmisti. Simdiye dek 150 adet bilinen gollerden binlercesi oldugu tahmin ediliyor. Buzul-alti golleri arasinda en buyugu 250 km uzunluk ve 50 km genislikle Vostok Golu. Bu tip buzul-alti gollerinin bazilarinin 5 km derinde oldugu tahmin ediliyor. BUGUN OLURSA FELAKET YARATIR Arastirmaya katilan bir diger Syracuse Universitesi uzmani Suzanne Baldwin de, ani buzul erimesinin bugun meydana gelen kuresel isinmayla ilgili onemli ipuclari sundugunu savunuyor. Baldwin, kuresel isinmanin bugun de buzul erimesine bagli ciddi bir sel yaratabilecegini ongoruyor. Baldwin benzer bir olayin bugun gerceklesmesi halinde, buzul-alti gollerindeki suyun yer degistirmesinin Antarktika’nin dengesini bozacagini ongoruyor. Bunun sonucunda Guney Denizi’ndeki su akintilarinin da dengesi bozulacak ve kuresel yagis iklimi, hava kosullari ve sonucta ekosistem olumsuz etkilenebilecek. KAYNAK=ntvmsnbc